Vaarwijzer Nieuwsbrief - 2025 week 49

Eén uniform Europees Vaarbewijs? De Europese Commissie heeft onderzoek laten doen naar de grote verschillen tussen de nationale pleziervaart vaarbewijzen in Europa. De aanleiding is duidelijk: ondanks het vrije verkeer van personen en diensten binnen de EU blijft het voor watersporters lastig om met hun eigen vaarbewijs overal te kunnen varen. Ook professionals, zoals verhuurders en vaarscholen, lopen tegen praktische problemen aan. De resultaten van het onderzoek zijn onlangs gepubliceerd. In Europa zijn naar schatting meer dan veertig miljoen mensen actief in de recreatievaart. Toch hanteert ieder land zijn eigen regels voor het besturen van een pleziervaartuig. Die verschillen zitten in vrijwel alle onderdelen: benodigde vaarbewijzen, onderscheid tussen binnenwater en kustwater, lengte of motorvermogen van de boot, geldigheidsduur van het bewijs en de verplichting van bijvoorbeeld een medische keuring. Sommige landen hebben zelfs helemaal geen vaarbewijsplicht (onder andere Ierland, Finland en Zweden), terwijl elders al voor kleine boten een certificaat nodig is. Voor wie buiten de eigen landsgrenzen vaart, leidt dit tot onzekerheid. Er bestaat geen centrale, betrouwbare database met erkende vaarbewijzen. Handhaving gebeurt daardoor vaak per geval, en soms arbitrair. Het Internationale Certificaat van Vaardigheid (ICC), gebaseerd op UNECE-Resolutie 40, is bedoeld als internationaal erkend bewijs van vaarbekwaamheid. In theorie zou dit veel problemen moeten oplossen. In de praktijk blijkt de erkenning echter beperkt: sommige landen erkennen het ICC officieel, maar passen het niet toe; andere landen erkennen het helemaal niet; en weer andere accepteren het alleen in bepaalde gebieden of situaties. Daardoor kan een watersporter met een geldig ICC in het ene land eenvoudig varen, maar in het andere land alsnog als 'niet bevoegd' worden beschouwd. Het onderzoek merkt op dat het ICC wel degelijk een kansrijk uitgangspunt is voor harmonisatie, maar alleen als alle lidstaten het bewijs verplicht zouden erkennen. Voor professionals in de watersport levert het gebrek aan eenduidigheid veel werk op. Charterbedrijven, zeilscholen en verzekeraars moeten elk dossier beoordelen op basis van het land van herkomst, het vaarbewijs van de huurder, het vlaggenland van het schip en de lokale regels. In landen als Italië en Griekenland bepaalt soms niet eens de wet, maar de verzekeraar of havenautoriteit of een bepaald vaarbewijs voldoende is. Dat leidt in de praktijk tot afwijzingen, frustraties en conflicten tijdens controles. Ook remt het de groei van nautisch toerisme. Het rapport constateert dat er geen consistente Europese gegevens zijn over ongevallen met pleziervaartuigen. Daardoor is het lastig om te bepalen welk effect strenge of juist soepele exameneisen hebben op de veiligheid. Wel zijn er duidelijke signalen dat de huidige situatie risico's met zich meebrengt, zoals fraude met vaarbewijzen, onvoldoende controle op vaardigheden en gebrek aan kennis van de vaarregels. Volgens het onderzoek zou harmonisatie van opleiding en toetsing de veiligheid kunnen verhogen, mits landen bereid zijn gezamenlijke minimumstandaarden te accepteren. Het rapport schetst drie mogelijke richtingen voor de toekomst: Niets veranderen De huidige onduidelijkheid blijft bestaan, inclusief de problemen voor mobiliteit en professionele partijen. Dit scenario biedt geen verbetering. Verplichte wederzijdse erkenning van het ICC Een relatief eenvoudige en snelle oplossing, mits alle lidstaten Resolutie 40 omarmen en hun procedures voor het uitgeven van het ICC harmoniseren. Dit scenario lijkt op korte termijn het meest haalbaar. Eén Europees vaarbewijs De meest vergaande optie, met duidelijke voordelen: één erkend document voor heel Europa. Maar de politieke, organisatorische en financiële drempels zijn groot. Dit scenario wordt als langetermijnoptie gezien. De onderzoekers achten verplichte wederzijdse erkenning van het ICC momenteel de meest realistische stap richting harmonisatie. Daarmee wordt de basis gelegd voor een toekomst waarin mogelijk één Europees vaarbewijs bestaat. Tot die tijd blijven watersporters geconfronteerd met een lappendeken aan regels en blijven professionals afhankelijk van lokale interpretaties en eisen.  Bron: BoatIndustry.com Redactioneel commentaar De oplossing die de onderzoekers voorstellen lijkt logisch. Resolutie 40 is echter een resolutie van de Verenigde Naties en niet alle landen hebben deze Resolutie ondertekent. Kan de EU echter landen wel verplichten een resolutie van een andere organisatie te erkennen? Het is immers een resolutie die niet in het Europees Parlement tot stand is gekomen. En hoe landen deze resolutie nu in de lokale regels hanteren verschilt. Nederland is bijvoorbeeld wel ondertekenaar van de Resolutie, maar heeft in de Nederlandse regels niet Resolutie 40 echt erkent, maar noemt bij naam elk soort vaarbewijs van verschillende landen en met welk Nederlands vaarbewijs of vaarbevoegdheid dit is gelijkgesteld. Voor de beroepsvaart zijn de regels voor opleiding en vaarbevoegdheden inmiddels wel geharmoniseerd, maar dat was een project van vele jaren. Man valt overboord van luxe jacht Een man is om het leven gekomen nadat hij zondag overboord sloeg van een luxe jacht in het Engels Kanaal. De hulpdiensten werden rond het middaguur gealarmeerd, waarna een grootschalige zoektocht werd opgestart. Niet veel later werd een lichaam uit het water geborgen. De autoriteiten hebben bevestigd dat het om de vermiste passagier gaat. Meer lezen Draagbare AIS Transponder met Wifi De Quark-Elec A053T is een echt draagbare AIS Transponder. Dat betekent dat deze voorzien is van een ingebouwde oplaadbare accu en u de AIS dus letterlijk overal naar toe kan nemen. Handig als u vaak van schip wisselt, maar toch AIS wilt gebruiken. De A053T is net op de markt en Hans van Smartmarine schrijft er over voor de Waterkaarten App en er is ook een mooie Waterkaarten deal. Lees verder Actieplan Vaarwegen Noord-Holland In het Actieplan Kernnet Vaarwegen legt provincie Noord-Holland zijn plannen voor de komende vijf jaar vast voor de vaarwegen voor beroeps- en recreatievaart. Daarmee wil de provincie integraal beleid voeren op de Noord-Hollandse vaarwegen. Het Kernnet is een netwerk van vaarwegen waar het grootste potentieel voor groei en gebruik is vastgesteld. In het actieplan wordt een onderscheid gemaakt tussen een Kernnet Beroepsvaart en een Kernnet Recreatievaart. Meer lezen Ik vaar op alle winden Zelf kon Peter Dorleijn in 1958 niet bevroeden dat die week zeilen op een botter de koers van zijn verdere leven zou gaan bepalen. Toen hij dat twee jaar later met zijn medestudenten nog eens wilde doen was de huur echter flink gestegen. Voor iets meer geld bleek je in die tijd een botter te kunnen kopen. Aldus werd besloten. In het boek 'Ik vaar op alle winden' beschrijft Peter die stap en wat het vervolgens in de praktijk betekende om bottereigenaar te zijn. De naam Peter Dorleijn is vrijwel synoniem met botters en schitterende tekeningen. Ook in dit boek weer een groot aantal illustraties van zijn hand. En ook veel zwart-wit foto's uit de visserstijd van de botter (1912-1956). Compleet met talrijke kleurenfoto's uit de recente geschiedenis van het schip. Nu bestellen Nieuw VTS Kanaal Gent-Terneuzen Op 1 december 2025 zijn Vlaanderen en Nederland gestart met een nieuwe manier van verkeersbegeleiding op het Kanaal Gent-Terneuzen. De komst van een VTS op dit kanaal is een gevolg van de afspraken tussen de Nederlandse- en Belgische autoriteiten. Maar niet iedereen is het eens met de nieuwe aanpak. Lees verder Nieuwe editie Cursusboek Marifonie Afgelopen jaar schreven wij een serie van stukjes over de veranderende opzet en eisen voor de examens voor de bedieningscertificaten voor maritieme communicatie, zoals het Basiscertificaat Marifonie en Marcom-B. Deze nieuwe opzet en eisen voor de examens bij het CBR zijn inmiddels in gegaan. Tijd dus ook voor een update van het lesmateriaal.  Op 10 december as. verschijnt de vernieuwde druk van het Cursusboek Marifonie van de ANWB. Dit boek bevat de complete leerstof voor het Basiscertificaat Marifonie (oa. binnenvaartmarifoon) en het aanvullende examen voor de Module GMDSS-B. Te samen dus compleet voor het Bedieningscertificaat Marcom-B (oa. zeevaartmarifoon). U kunt het boek nu al bestellen. Zodra de nieuwe editie verschenen is gaat uw bestelling op de post. Nu bestellen Fataal ongeluk met elektrische winch Een 74-jarige Nieuw-Zeelandse schipper is om het leven gekomen nadat hij verstrikt raakte in een defecte elektrische lier aan boord van de zeilboot Mollie. Dat blijkt uit een onderzoek van de Marine Accident Investigation Branch (MAIB) in het Verenigd Koninkrijk. Het ongeluk gebeurde op 5 augustus 2025, op zo'n 2,8 mijl ten zuid-zuidwesten van de Needles bij het Isle of Wight. Tijdens het klaren van een lijn begon de lier onverwacht te draaien door een bekende storing in de schakelaar. De schipper werd daardoor meegetrokken en strak om de lier gewonden. De bemanning kon de lier na meerdere pogingen stoppen en alarmeerde direct de hulpdiensten, maar reanimatie mocht niet meer baten. Uit het rapport blijkt dat de lier een schakeldefect had, er geen noodstop aanwezig was en de installatie vermoedelijk door een kleine werf was uitgevoerd. Verdere maatregelen zijn niet genomen. Het volledige MAIB-rapport biedt meer details over het voorval en de achterliggende technische oorzaken. Lees meer Redactioneel commentaar Elektrische motoren kunnen grote krachten uitoefenen ook al lijken ze best klein. Overal waar met aangedreven lieren en winches met lijnen, staaldraad en kettingen gewerkt wordt loert gevaar. Onderken de gevaren van het werken met dergelijke hulpmiddelen. In de beroepsvaart wordt daar continu op gehamerd en begint de bewustwording al tijdens de opleiding.  Roep van de Stille Zuidzee Het nieuwe boek van Hanna Vlaskamp is het tweede boek dat zij schreef over hun wereldomzeiling. In het eerste boek steken zij de  Atlantische Oceaan over. Hoewel Hanna en Jakob oorspronkelijk van plan waren ongeveer een jaar weg te blijven trekt de roep van de Stille Zuidzee hen door het Panamakanaal. Hier begint het verhaal van het net verschenen boek De roep van de Stille Zuidzee. Bestellen Royal Navy test kwantumnavigatie De Royal Navy werkt aan een nieuwe vorm van navigatie die volledig onafhankelijk is van GPS. Britse defensieonderzoekers testen een zogenoemd kwantumnavigatiesysteem, gebaseerd op extreem nauwkeurige sensoren die de beweging van ultrakoude atomen meten. Het systeem, ontwikkeld door Imperial College London, moet dezelfde precisie kunnen leveren als GPS, maar dan zonder kwetsbaarheid voor storingen, jamming of uitval van satellieten. In tijden van geopolitieke spanning en risico's op cyberaanvallen ziet de defensie organisatie dit als een belangrijke stap richting robuustere navigatie. Prototypes zijn getest aan boord van het onderzoeksvaartuig XV Patrick Blackett en later op het militaire transportschip Hurst Point. De eerste resultaten zijn veelbelovend, en verdere testen volgen. In het oorspronkelijke artikel leest u meer over de technologie achter kwantumnavigatie en de mogelijke toepassingen voor de scheepvaart. Verder lezen